Meer informatie

De biodiversiteit – de verscheidenheid aan planten en dieren – neemt al jaren af in Nederland. Zo ook in Fryslân. In 2013 bracht Alterra het rapport Biodiversiteitsgraadmeters Fryslân uit. Hieruit blijkt dat de totale biodiversiteit met twee derde is afgenomen in Fryslân sinds 1900. Met de soorten waarmee het in 1990 slecht ging – de rode lijstsoorten – is het sinds 1997 nog slechter gegaan. Deze soorten zijn sinds die tijd met maar liefst 50 procent in omvang afgenomen (De Knegt et al.). Dat is schrikken! Bij de pakken neerzitten is geen optie!

Daarom is het het project Natuerlik Ferskaat mei De Mienskip opgezet (vrij vertaald: biodiversiteit samen met de burgers). Het project is een logisch vervolg op het afgeronde project Natuerlik Ferskaat NO-Fryslân van Landschapsbeheer Friesland en Friese Milieufederatie en ons eerdere project Tuinen Verbinden.

Samenwerking met de mienskip

In het project gaan we samen met burgers, (natuur-)organisaties, scholen, ondernemers, overheden een proces op gang brengen waarin we samenwerken om de biodiversiteit in de streek te vergroten. Hiervoor gaan we allerlei activiteiten op touw zetten om dit te bereiken. De focus ligt op:

Particuliere terreinen en bosjes.
Bermen en openbaar groen.

Natuerlik Ferskaat in het kort:

Doel: samen met burgers , natuurorganisaties, agrarische natuurverenigingen, scholen, ondernemers en overheden de biodiversiteit versterken

Penvoerder: Stichting Wrâldfrucht.

Projectleider: Henk Pilat.

Financiers: Iepen Mienskipsfûns van de Provinsje Fryslân. Cofinanciering door gemeenten Achtkarspelen, Noardeast-Fryslân, Tytsjerksteradiel en Dantumadiel. Fondsen via de Friese Milieufederatie via Landschapsbeheer Friesland (Nationale Postcode Loterij), Friese Milieufederatie (Nationale Postcode Loterij en Prins Bernard Cultuurfonds), en de werkgroep Brommels van Stichting Wrâldfrucht (https://www.brommelsfestijn.nl/informatie/organisatie/), vrijwilligersinzet (van de dorpen en Brommels!) en tuininvesteringen van particulieren.

Werkgebieden

De werkgebieden zijn 5 dorpen in 4 verschillende gemeentes:

Kollum (Gemeente Noardeast-Fryslân).
Kootstertille (Gemeente Achtkarspelen).
Feanwâlden (Gemeente Dantumadiel).
Rinsumageast (Gemeente Dantumadiel).
Noardburgum (Gemeente Tytsjerksteradiel)

Bekijk de kaart

Betrokken partijen

Natuerlik Ferskaat is een samenwerking van:

Stichting Wrâldfrucht
Landschapsbeheer Friesland
Friese Milieu Federatie (FMF)
Plaatselijk Belang Kollum
Plaatselijk Belang Kootstertille
Doarpsbelang Noardburgum
Dorpsbelang Rinsumageast
Werkgroep Natuerlik Ferskaat Feanwâlden (tuingroep Schierstins en werkgroep Tuinen Verbinden Feanwâlden)
Burgerinitiatief Brommels

Activiteiten

Belangrijk bij particuliere terreinen en openbaar groen is dat er met de eigenaar een overeenstemming is tot omvorming en tot meer natuur en dat er in het dorp een breed draagvlak is. Deze elementen zijn voor een veranderende inrichting en benadering van grote waarde voor het vergroten van de biodiversiteit aansluitend op het streekeigen landschap van De Wâlden. We zetten ons hiervoor in via ondermeer de volgende activiteiten:

Aanbrengen van variatie in de bosjes.
Omvormen van bossen tot voedselbossen.
Aanleggen van dorpsboomgaarden.
De omgeving van zorgboerderijen ecologischer inrichten.
Variatie aanbrengen in particuliere tuinen, qua structuur, maar ook qua plantensoorten.
Groener inrichten van schoolpleinen.
Inrichten van (dorps-)bosjes als een meer natuurlijke speelplek.
Stimuleren van particulieren om de biodiversiteit te versterken.
‘Mienskipsacties’ (burgerparticipatie) op touw zetten om de openbaar groen inrichting in de buurt biodiverser te maken.
Betrekken schooljeugd.
Educatieve activiteiten organiseren in de vorm van gastsprekers, workshops, cursussen, kinderactiviteiten, leskist, excursies en online/digitaal.
Lokale tuinambassadeurs aanstellen als eerstelijns vraagbaak voor lokale burgers die iets met biodiversiteit willen gaan doen.

Brommels als publieksevent

Ook in 2021 organiseren we een publieksevenement ‘Natuerlik Ferskaat’. In 2020 deden we dat via het op Corona aangepast concept “Vier je eigen Bramenfeestje”. Ook in 2021 doen we het weer in samenwerking met het Burgerinitiatief Brommels!, het Wâldpyk Bramenfestijn. Dit succesvolle publieksevenement, met een hechte vrijwilligersorganisatie, willen we ook gebruiken voor verspreiding van kennis. Brommels! richt zich namelijk op de hele Noardlike Fryske Wâlden. Alle Burgers, Boeren en Buitenlui kunnen op een laagdrempelige manier een steentje bijdragen. Zie: www.brommelsfestijn.nl

Netwerkvorming

Via Natuerlik Ferskaat willen we een netwerk vormen van nieuwe en bestaande initiatieven rond biodiversiteit. Voor de biodiversiteit levert dat in de regio een heel uitgebreid en sterk netwerk op waarlangs soorten zich kunnen verplaatsen (stepping stones genaamd). Op dit moment zijn er namelijk vele initiatieven om de biodiversiteit te verbeteren, echter werken de meesten langs elkaar heen. Samen sta je sterk en dat is ook hard nodig om de achteruitgang van de biodiversiteit om te kunnen buigen in vooruitgang!

Kennisuitwisseling

Het uitwisselen van kennis is de sleutel om meer mensen en bedrijven warm te maken voor biodiversiteit. Ook geef je mensen handvaten hoe ze in de praktijk zelf of voor anderen de biodiversiteit in tuin of omgeving kunnen vergroten.